 |
 |
زندگی کوچ نشینان هزاره اول قبل از میلاد در گیلانغرب زیر آب رفت .
ناگفته هایی درباره کشف آثار باستانی در کاسه سد مخزنی کله شک گیلانغرب 
سال 83 در جریان حفاری و خاک برداری از قسمتهایی از مکان فعلی سد گیلانغرب گویا پیمانکاران وقت سد ( فکر کنم شرکت قرنیس باشد) با یک مکان باستانی که متعلق به هزاره اول قبل از میلاد بوده برخورد میکنند . و شروع به حفاری غیر مجاز می نمایند که مسئله درز پیدا میکند و میراث فرهنگی وارد عمل میشود و یک هیات به نام عملیات اضطراری نجات بخشی آثار پشت سد گیلانغرب به سرپرستی آقای «حسن رضوانی» به کاوش و حفاری در این منطقه میپردازند که آثار باستانی فراوان و ارزشمندی کشف میگردد که آنچنان که شایع بود قبل از ورود باستان شناسان متاسفانه با بیل مکانیکی به جان آثار باستانی این منطقه افتاده بودند و مسوولین شهر از شورا اسلامی گرفته تا فرمانداری و غیره بی خبر از همه جا بعد از مدتی انگشت ندامت در دهن ماندند. زیرا کار از کار گذشته بود.
و اما این آثار چه بودند و چه ارزشی برای تاریخ این مردم داشت ؟
از مجموعه آثار به دست آمده : گورستانی با گورهای مربوط به اواخر عصر آهن در دامنه کوهستان مشخص شده بود. با انجام کاوش در این محوطه، نشانه هایی از زندگی کوچ نشینان و آثاری از استقرار مردمان دوره آشور نو در دامنه و سطح منطقه تا کنار رودخانه به دست آمده است. این آثار، سازه های مسکونی و کارگاهی، سکوهایی جهت نصب چادرهای کوچ نشینی و اشیای مختلفی مانند ظروف سفالی، آثار سنگی، آهنی و مفرغی را شامل می شود. ، کشف 9 جسد، تعدادی سرنیزه و یک مهر استوانه ای آشوری، اهمیت این بخش را از زیستگاهی ساده متعلق به هزاره اول پیش از میلاد به یکی از نقاط ناشناخته تاریخ آشور و ماد ارتقا داده است.
حسن رضوانی میگوید: «در جنوب غربی محوطه، با تدفین دسته جمعی مواجه شدیم. در محل اجساد، 9 مرد که در اثر درگیری و جنگ کشته شده بودند قرار داشتند. تعدادی سرنیزه و خنجر که برخی از آنها داخل بدن جسدها فرو رفته بود نیز دراین قسمت پیدا شده است. زیر سر یکی از اجساد که همگی طبق آیین های همان زمان و به صورت جنینی (چمباتمه ای) دفن شده اند، یک مهر استوانه ای قرار داشت. آثار حک شده روی این مهر، ویژگی مهرهای دوره اشکانی را دارا است.»
با آب گیری سد مخزنی گیلان غرب، پژوهش روی ویژگی آثار این منطقه، ارتباط ساکنین آن با حوزه تمدنی بین النهرین، علت قرارگیری مهر آشوری زیر سر جسدی که طبق آیین مردم منطقه کرمانشاهان دفن شده و بسیاری سؤالات دیگر غیرقابل انجام شد چه بسا مطالعه بر روی آثار به دست آمده از این محوطه کارشناسان را با تاریخ ارتباط بین‌النهرین و آشوری‌ها با اقوام کوچک‌تر منطقه عراق و غرب ایران و ارتباط فرهنگ‌های این دو منطقه بیشتر آشنا می ساخت.حسن رضوانی، باستان شناس و سرپرست کاوش در گیلان غرب درباره امکان بررسی های بیشتر در این حوزه گفت بود: امکان فعالیت بیشتر در این منطقه وجود داشت، اما به عقیده ما عملیات نجات بخشی به اتمام رسیده و لزومی به فعالیت بیشتر نیست.
با توجه به مجموعه سئوالات باقی مانده از این منطقه و فرصت محدود کاوش، آن هم برای اولین بار، عدم تمایل کارشناسان به ادامه فعالیت در این منطقه نمی تواند به دلیل پایان کاوش در کاسه سد مخزنی گیلان غرب باشد.
. در واقع تاریخ چند هزار ساله این مردم که به تاریخ چند هزار ساله بین النهرین در ارتباط بود زیر آب رفت . ولی باید از کسانی که در این شهر مظلوم واقع شده دم از ریاست میزنند پرسید چرا زودتر از اینکه جریان سد پیش بیاید مصرانه از مسولین میراث فرهنگی نخواستید تا در این منطقه کاوش نمایند و گوشه های تاریک تاریخ این مرز و بوم چند هزار ساله را روشن گردانند؟ زیرا سازمان میراث فرهنگی استان میدانست که این منطقه منطقه ای تاریخی است.
آیا میدانید در صورت کار بر روی این آثار میتوانستیم به تاریخ تپه باستانی مرکز شهر و قلعه مهر نگار و چندین آثار دیگر نیز دست پیدا کنیم ؟
نمیدانم چه کسی به این سوال من پاسخ خواهد داد ؟ در حال حاضر برای احداث اسطبل پرورش گاو ده ها استعلام از جمله استعلام از میراث فرهنگی میخواهند ؟ چرا در ایجاد سدی به این وسعت در منطقه ای که سازمان میراث فرهنگی میدانست مکانی تاریخی با آثار باستانی فراوان است استعلامی از آنها صورت نگرفته است ؟ برخی میگویند این کار عمدا صورت پذیرفته ، چون اگر استعلامی صورت میگرفت نمیتوانستند بیل مکانیکی ها را به میدان بیاورند . همه میدانستند ولی کاری نکردند.چرا؟
بیان این مسائل و حقایق تلنگوری است بر نامردمی های کسانی که به این خاک و این ملت خیانت کردند . و تاریخ چندهزار ساله آن را به فراموشی سپردند . و سرنخی است برای مسوولین خدمتگزاری که خویش را وقف خدمت به جامعه نموده اند. تا بتوانند در شناسایی و کشف آثار باقی مانده از خرابکاری های سد سازان ( امور اب استان و...) اقدامی صورت دهند . کاش در این زمان گیلانغرب نماینده شجاعی داشت تا در صحن مجلس تمام این خیانتها را بر ملا می کرد؟!
اما هنوز وقت هست و شاید دیر نشده اگر دقت کنیم بنا به گفته مسوولین میراث فرهنگی تعدادی گور کلان سنگی نیز در منطقه‌ای بالاتر از خط تراز آب قرر دارد که باید سریعتر مورد کاوش قرار گیرد از طرفی چند وقتی است که امورآب استان به بهانه لوله کشی زمینها به کندن زمینهای اطراف گیلانغرب پرداخته است و مسوولین باید از طریق مراجع قانونی خصوصا میراث فرهنگی نظارتی بر کار این گروه ها داشته باشند زیرا چه بسا به آثار باستانی بر خورد کنند که ماجرای تلخ سد را دوباره تکرار کنند. ما مانده ایم هزاران افسوس از این بالایی که بر سر تاریخ این منطقه آمده است.
در پایان از مسوولین میراث فرهنگی انتظار داریم طی یک نمایشگاه در شهرستان گیلانغرب آثار کشف شده را پس از بررسی و شناسایی و تجزیه و تحلیل اطلاعات برای مردم این منطقه به نمایش بگذارند تا از نزدیک مردم این دیار با نوع و چگونگی زندگی کردن پیشینیان خود آشنا گردند .
انظرات خود را در این زمینه اینجا بنویسید.
17 اردیبهشت 85
 |
 |
